Dramat zaklęty w fotografii. Nauka płynąca ze zdjęć Chrisa Niedenthala
Chris Niedenthal to jeden z najważniejszych fotografów mających związek z Polską. Artysta zyskał popularność dzięki swoim pracom dotyczącym stanu wojennego. Wykonane przez niego zdjęcia są wspaniałą lekcją historii.
Chris Niedenthal, urodzony 21 października 1950 roku w Londynie, to brytyjsko-polski fotograf i fotoreporter, uznawany za jednego z najwybitniejszych dokumentalistów życia w krajach bloku wschodniego, zwłaszcza w Polsce okresu PRL. Jego prace ukazują codzienność oraz kluczowe wydarzenia tamtych czasów, oferując unikalne spojrzenie na rzeczywistość za żelazną kurtyną.
Chris jest synem Heleny oraz Jana Niedenthali. Ojciec przyszłego fotografa był wiceprokuratorem Sądu Okręgowego w Wilnie, a po wojnie pracował w rządzie RP na uchodźstwie. W kolejnych latach był zatrudniony w Ministerstwie Edukacji , będąc przydzielonym do departamentu funkcjonującego na rzecz Polaków.
Obraz stanu wojennego w fotografii
W 1980 roku, podczas strajków w Stoczni Gdańskiej, Niedenthal jako jeden z pierwszych zagranicznych fotoreporterów uwiecznił rodzący się ruch „Solidarność”. Jego zdjęcia dokumentujące te wydarzenia były publikowane w prestiżowych magazynach, takich jak „Time”, „Newsweek” czy „Der Spiegel”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce w 1981 roku, mimo trudności i cenzury, kontynuował pracę, dokumentując życie codzienne oraz represje tamtego okresu.
Jednym z najbardziej ikonicznych zdjęć Niedenthala jest fotografia z 14 grudnia 1981 roku, przedstawiająca transporter opancerzony SKOT stojący przed kinem „Moskwa” w Warszawie, gdzie wyświetlany był film „Czas Apokalipsy”. To symboliczne ujęcie stało się metaforą sytuacji politycznej w Polsce tamtych lat. W 1986 roku jego portret węgierskiego przywódcy Jánosa Kádára został wyróżniony nagrodą World Press Photo.
Niedenthal nie ograniczał się jedynie do dokumentowania wydarzeń politycznych. Jego zdjęcia ukazują również codzienne życie w PRL: puste półki sklepowe, kolejki, targi czy sceny uliczne. W albumie „Chris Niedenthal. Wybrane fotografie 1973-1989” znalazły się zarówno znane, jak i wcześniej niepublikowane zdjęcia, które oddają atmosferę tamtych lat. Fotograf uchwycił kontrasty między oficjalną propagandą a rzeczywistością, pokazując absurdy i paradoksy systemu komunistycznego.
Późniejsze lata Niedenthala
Niedenthal w 1998 roku otrzymał obywatelstwo polskie i do dziś żyje nad Wisłą. W 28. rocznicę pamiętnej fotografii “Czasu Apokalipsy” artysta otrzymał Srebrny Medal “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2013 roku został zaś odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Niedenthal jest autorem rozmaitych wystaw. W 2001 roku zrealizował projekt “Sąsiadka”, nawiązujący do książki Jana Tomasza Grossa i filmu Agnieszki Arnold o tym samym tytule, opowiadający o pogromie Żydów w Jedwabnem.
Warszawa i Polska, które znane są z obrazów Niedenthala, przeszły niesamowitą przemianę w kolejnych latach. Dowodem na to zupełnie nowy wygląd stolicy, która zachwyca infrastrukturą, również tą sportową. Jednym z symbolu rozwoju Warszawy pozostaje przecież Stadion Narodowy, czyli dom reprezentacji Polski. Jeśli chcecie wpaść na domowy mecz biało-czerwonych, to koniecznie sprawdźcie BET.